สถานะทางกฎหมายของบารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า

ปรุฬห์ รุจนธำรงค์

          สถานะทางกฎหมายของบารากู่ (baraku) บารากู่ไฟฟ้า หรือบุหรี่ไฟฟ้าในประเทศไทย ในขณะนี้ คือ ห้ามนำเข้าประเทศ ห้ามขาย ห้ามให้บริการ

          เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ.2557 มีประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. 2557 ซึ่งอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522 ห้ามบารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าห้ามนําเข้ามาในราชอาณาจักร และห้ามให้สาร สารสกัด หรือสิ่งอื่นใด ที่ใช้เป็นแหล่งกําเนิดควันหรือละอองไอน้ำ เพื่อการสูบแบบบารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งนําเข้ามาพร้อมสินค้าตามวรรคหนึ่งเพื่อใช้ร่วมกัน เข้ามาในราชอาณาจักร มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ.2557 เป็นต้นไป

          ผู้ฝ่าฝืน ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับเป็นเงิน 5 เท่าของสินค้าที่ส่งออกหรือนำเข้า หรือทั้งจำทั้งปรับ กับให้ริบสินค้ารวมทั้งสิ่งที่ใช้บรรจุและพาหนะใด ๆ ที่ใช้ในการบรรทุกสินค้าซึ่งเกี่ยวเนื่องกับความผิดรวมทั้งพาหนะที่ใช้ลากจูงพาหนะบรรทุกสินค้านั้นเสีย (มีรางวัลให้ผู้นำจับหรือผู้จับด้วย)

          นอกจากนี้ยังมี คำสั่งคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ที่ 9/2558 เรื่อง ห้ามขายหรือห้ามให้บริการสินค้า “บารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า หรือตัวยาบารากู่ น้ำยาสำหรับเติมบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า”  มีผลใช้บังคับตั้งแต่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2558 เป็นต้นไป ซึ่งมีข้อห้ามดังนี้

          - ห้ามขายสินค้าบารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า หรือตัวยาบารากู่ น้ำยาสำหรับเติมบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า ทั้งนี้ ให้รวมถึงการให้เช่า ให้เช่าซื้อ หรือจัดหาให้ไม่ว่าด้วยประการใด ๆโดยเรียกค่าตอบแทนเป็นเงินหรือผลประโยชน์อย่างอื่น ตลอดจนการเสนอหรือการชักชวนเพื่อการดังกล่าว

          - ห้ามให้บริการสินค้าบารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า หรือตัวยาบารากู่ น้ำยาสำหรับเติมบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า ทั้งนี้ ให้รวมถึงการรับจัดทำการงาน การให้สิทธิใด ๆ หรือการให้ใช้หรือให้ประโยชน์ในทรัพย์สินหรือกิจการใด ๆ โดยเรียกค่าตอบแทนเป็นเงินหรือผลประโยชน์อื่น

          ผู้ฝ่าฝืนต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 5 แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ส่วนผู้ที่ผลิตเพื่อขาย นำเข้าจากต่างประเทศเพื่อขายจะได้รับโทษเพิ่มอีก 1 เท่า คือ มีโทษจำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับไม่เกิน 1 ล้านบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

          ขณะนี้เหลือเพียงมาตรการห้ามครอบครอง และการควบคุมเรื่องการโฆษณา โดยเฉพาะเรื่องการห้ามโฆษณา คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ.2557 ให้สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคไปกำหนดมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการโฆษณาสินค้าบารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าภายในประเทศด้วย

นิยามบารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า

ประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. 2557	คำสั่งคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ที่ 9/2558 เรื่อง ห้ามขายหรือห้ามให้บริการสินค้า “บารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า หรือตัวยาบารากู่ น้ำยาสำหรับเติมบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า”
บารากู่
หม้อสูบยาสูบแบบอาหรับหรือลักษณะอื่นที่คล้ายคลึงกัน	หม้อสูบยาสูบแบบอาหรับหรือลักษณะอื่นที่คล้ายคลึงกัน
อุปกรณ์หรือส่วนประกอบไม่ว่าจะกระทำขึ้นด้วยวัตถุใดที่ใช้เป็นอุปกรณ์สำหรับสูบควันผ่านน้ำซึ่งเกิดจากการเผาไหม้หรือการใช้ความร้อนผ่านพืช ผลไม้ พืชหมัก ผลไม้หมัก สาร สารสกัด หรือสิ่งอื่นใด ไม่ว่าจะมียาสูบเป็นส่วนประกอบหรือไม่ก็ตาม ตามพิกัดอัตราศุลกากรประเภทย่อย ๙๖๑๔.๐๐.๙๐	อุปกรณ์ หรือส่วนประกอบไม่ว่าจะกระทำขึ้นด้วยวัตถุใด ที่ใช้เป็นอุปกรณ์สำหรับสูบควันผ่านน้ำหรือสิ่งอื่นใดที่ใช้เป็นแหล่งกำเนิดควัน ละอองไอน้ำ หรือไอระเหย ซึ่งเกิดจากการเผาไหม้หรือการใช้ความร้อนผ่านพืช ผลไม้ พืชหมัก ผลไม้หมัก สาร สารสกัด หรือสิ่งอื่นใด ไม่ว่าจะมีใบยาสูบเป็นส่วนประกอบหรือไม่ก็ตาม
หมายความรวมถึง พืช ผลไม้ พืชหมัก ผลไม้หมัก สาร สารสกัด หรือสิ่งอื่นใด ที่ใช้เป็นแหล่งกำเนิดควันสำหรับอุปกรณ์ดังกล่าว ซึ่งมีส่วนผสมของยาสูบตามรายการในพิกัดอัตราศุลกากรประเภทย่อย ๒๔๐๓.๑๑.๐๐
บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า
“บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า” หมายความว่า อุปกรณ์ที่ใช้พลังงานไฟฟ้าที่ทำให้เกิดละอองไอน้ำในลักษณะคล้ายควันบุหรี่ไม่ว่าจะกระทำขึ้นด้วยวัตถุใด ซึ่งใช้สำหรับสูบในลักษณะเดียวกับการสูบบุหรี่ตามพิกัดอัตราศุลกากรประเภทย่อย ๘๕๔๓.๗๐.๙๐	“บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า” หมายความว่า อุปกรณ์ที่ใช้พลังงานไฟฟ้า ที่ทำให้เกิดแหล่งกำเนิดควัน ละอองไอน้ำ หรือไอระเหยในลักษณะคล้ายควันบุหรี่ ไม่ว่าจะกระทำขึ้นด้วยวัตถุใดซึ่งใช้สำหรับสูบในลักษณะเดียวกับการสูบบุหรี่

__________

ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่

- ประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. 2557

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2557/E/268/1.PDF

- คำสั่งคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ที่ 9/2558 เรื่อง ห้ามขายหรือห้ามให้บริการสินค้า “บารากู่ บารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า หรือตัวยาบารากู่ น้ำยาสำหรับเติมบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า”

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2558/E/039/28.PDF

มติคณะรัฐมนตรีวันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ.2557 

คณะรัฐมนตรีมีมติ ดังนี้

               1. อนุมัติในหลักการร่างประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. .... มีสาระสำคัญคือ กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า รวมถึง พืช ผลไม้ พืชหมัก ผลไม้หมัก สาร สารสกัด หรือสิ่งอื่นใด ที่ใช้เป็นแหล่งกำเนิดควันหรือละอองไอน้ำ ซึ่งนำเข้ามาพร้อมกันเพื่อใช้กับอุปกรณ์ดังกล่าว เป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร ตามที่กระทรวงพาณิชย์เสนอ และให้ส่งคณะกรรมการตรวจสอบร่างกฎหมายและร่างอนุบัญญัติที่เสนอคณะรัฐมนตรีตรวจพิจารณา โดยให้รับข้อสังเกตของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาเกี่ยวกับบทอาศัยอำนาจ ควรระบุเป็น “บทอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 5 วรรคหนึ่ง (1) และมาตรา 25 แห่งพระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522”เพื่อให้การระบุบทอาศัยอำนาจเป็นไปโดยชัดเจนและครบถ้วน รวมทั้งพิจารณาความเหมาะสมในการกำหนดให้ “บารากู่” รวมถึงยาสูบ ตามพิกัดอัตราศุลกากรประเภทย่อย 2403.11.00 ซึ่งเป็นพิกัดของยาสูบที่สามารถนำเข้ามาในราชอาณาจักรไทยได้หากได้รับอนุญาตตามพระราชบัญญัติยาสูบ พ.ศ. 2509 อีกครั้งหนึ่ง และควรกำหนดมาตรการทางกฎหมายเพื่อแก้ไขปัญหาในกรณีที่มีการจำหน่ายและโฆษณาบารากู่ บารากู่ไฟฟ้า และบุหรี่ไฟฟ้าภายในประเทศ ไปประกอบการพิจารณาด้วย แล้วดำเนินการต่อไปได้

ร่างประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร พ.ศ. ….

                   สาระสำคัญของเรื่อง

                   พณ. รายงานว่า

                   1. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้ขอให้กรมการค้าต่างประเทศพิจารณากำหนดมาตรการควบคุมการนำเข้าโดยกำหนดให้บารากู่ไฟฟ้าและบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักรตามพระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522 เนื่องจากได้รับเรื่องร้องเรียนว่า มีการนำบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าเข้ามาในประเทศไทย และมีการเผยแพร่จำหน่ายผ่านทางอินเทอร์เน็ตและตลาดนัดอย่างแพร่หลาย ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวมีรูปแบบการใช้ที่แปลกใหม่  ง่ายต่อการเชิญชวนให้เยาวชนทดลองใช้ อีกทั้งมีรูปลักษณ์ กลิ่นสีที่ดึงดูดใจ ประกอบกับตรวจพบว่า มีสารพิษชนิด Organic Compounds (กลุ่มของสารประกอบอินทรีย์) เช่น Propylene Glycol, Menthol, Cycloherand และมีสารพิษชนิด Metals (กลุ่มโลหะหนัก) ได้แก่ Chromium, Manganese, Copper ซึ่งเป็นสารอันตรายต่อสุขภาพและต้องใช้ความระมัดระวังในการใช้งานเป็นอย่างมาก

                   2. เพื่อป้องกันปัญหาด้านสุขภาพของประชาชนที่เกิดจากการสูบบารากู่ บารากู่ไฟฟ้าและบุหรี่ไฟฟ้าซึ่งนำเข้ามาจากต่างประเทศ ซึ่งเป็นสินค้าที่ไม่ได้อยู่ในกำกับของพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2535 และปัจจุบันยังไม่มีกฎหมายใดควบคุมการนำเข้าสินค้าดังกล่าว

                   สาระสำคัญของร่างประกาศ

                   กำหนดให้บารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้า รวมถึง พืช ผลไม้ พืชหมัก ผลไม้หมักสาร      สารสกัด หรือสิ่งอื่นใด ที่ใช้เป็นแหล่งกำเนิดควันหรือละอองไอน้ำ ซึ่งนำเข้ามาพร้อมกันเพื่อใช้กับอุปกรณ์ดังกล่าว เป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการนำเข้ามาในราชอาณาจักร

               2. ให้รองนายกรัฐมนตรี (พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ) รับไปกำกับ ดูแล ติดตามและตรวจสอบการดำเนินการของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในการกำหนดมาตรการเพื่อป้องกันมิให้มีการนำบารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าไปใช้ในทางที่ไม่เหมาะสมอันจะก่อให้เกิดปัญหาทางสุขภาพ อนามัย สังคม และความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชนต่อไปด้วย

               3. ให้สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภครับความเห็นของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาไปดำเนินการกำหนดมาตรการทางกฎหมายเพื่อใช้ในการแก้ไขปัญหาในกรณีที่มีการจำหน่ายและโฆษณาเกี่ยวกับสินค้าบารากู่และบารากู่ไฟฟ้าหรือบุหรี่ไฟฟ้าภายในประเทศด้วย