ปรุฬห์ รุจนธำรงค์
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยาอันตราย กำหนดให้ยาจำพวกแก้ไอ (antitussive drugs) ยกเว้นที่ใช้ขับเสมหะ เป็นยาอันตราย ลำดับที่ 8
ยารับประทานบรรเทาอาการไอสำหรับผู้ที่มีเสมหะที่มีตัวยา
เช่น แอมบรอกซอล (ambroxol) บรอมเฮกซีน (bromhexine) อะเซติลซิสเอีน (acetylcysteine) คาร์โบซิสเตอีน (carbosysteine) เป็นยา จึงได้รับการยกเว้นไม่เป็นยาอันตราย ตามการอนุโลมในอดีต (ดู ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยาอันตราย
ลำดับที่ 8
ยาตัวอย่างที่เห็นในภาพนี้จึงมีสถานะเป็น
“ยาแผนปัจจุบันบรรจุเสร็จที่ไม่ใช่ยาอันตรายหรือยาควบคุมพิเศษ”
(รวมถึงยาแผนโบราณทีมีสรรพคุณบรรเทาอาการไอ ขับเสมหะ
ที่ไม่ได้ประกาศเป็นยาสามัญประจำบ้านด้วย)
ยากลุ่มนี้ขายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบัน
(สถานที่ที่ได้รับใบอนุญาตขายยาแผนปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นประเภท ข.ย.1 หรือ ข.ย.2)
ห้ามขายในร้านชำหรือร้านสะดวกซื้อ เนื่องจากไม่ใช่ยาสามัญประจำบ้าน
นอกจากนี้ยังสามารถโฆษณาโดยตรงต่อประชาชนทั่วไปได้
แต่ต้องได้รับอนุญาตก่อน โดยโฆษณาที่ได้รับอนุญาตแล้วนั้น จะเห็นอักษร “ฆท”
ปรากฏในสื่อโฆษณานั้น
ส่วนตัวยา dextromethorphan
ไม่ได้มีฤทธิ์ขับเสมหะ
จึงไม่เข้าข้อยกเว้นไม่เป็นยาอันตราย ดังนั้น dextromethorphan จึงมีสถานะตามกฎหมาย เป็น
“ยาอันตราย” ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยาอันตราย ลำดับที่ 8
กรณีการจัดประเภทของ MIMS ไม่ว่าจะเป็นหนังสือหรือทางออนไลน์
หากจัดประเภทยารับประทานขับเสมหะที่มีตัวยา เช่น แอมบรอกซอล (ambroxol) บรอมเฮกซีน (bromhexine) อะเซติลซิสเตอีน (acetylcysteine) คาร์โบซิสเตอีน (carbosysteine) ให้เป็น “ยาอันตราย”
เป็นการจัดประเภทไม่ถูกต้อง เพราะยาเหล่านี้ต้องมีสถานะเพียง
“ยาแผนปัจจุบันบรรจุเสร็จที่ไม่ใช่ยาอันตรายหรือยาควบคุมพิเศษ” เท่านั้น